KKTC’nin BM denetiminde bulunan Yeşil Sınır üzerindeki Pile köyüne yol yapma projesiyle başlayan diplomatik tansiyon sürüyor. BM Güvenlik Konseyi’nin bölgedeki duruma dair dün yaptığı açıklamaya KKTC Dışişleri Bakanlığından reaksiyon geldi. Açıklamada, “BMGK, Pile köyünde yaşayan vatandaşlarımızın KKTC topraklarına ve Pile’deki topraklarına ulaşımını kolaylaştırmak emeliyle büsbütün insani gayeler gözetilerek üretimine başlanan Pile-Yiğitler yolu hakkında şanssız bir açıklama yayınlamıştır. Pile-Yiğitler yolu projesinin 25 yılı aşkın bir geçmişi bulunmaktadır. Bu müddet zarfında KKTC yetkilileri her vakit yapan bir tavır sergileyerek ilgili kesitlere iş birliği davetlerinde bulunmuştur. Pile’de yaşayan vatandaşlarımızın günlük hayatlarını kolaylaştırıcı adımlar atılması tarafındaki davetlerimize ve taleplerimize kayıtsız kalan başta BM olmak üzere ilgili kısımların artık bu yol çalışmasını eleştirmeleri epeyce manidardır” tabirleri kullanıldı.
Açıklamada, “Birleşmiş Milletler Barış Gücü (BMBG) ve kimi ülkelerin hususa dair açıklamalarında olduğu üzere BM Güvenlik Kurulu açıklamasında da yaşanan durum çarpıtılmaktadır. BM Barış Gücü’nün adadaki en önemli vazifesi sükuneti sağlamaktır. Meğer ki 18 Ağustos 2023 tarihinde meydana gelen gerginlikte BMBG, asker ve araçları marifetiyle büsbütün insani münasebetlerle geliştirilen, askeri bir maksat gütmeyen bir projeyi engellemeye çalışmış ve tahrik edici bir tavır sergilemiştir” denildi. BM Barışı Müdafaa unsurları incelendiği vakit tarafların isteğini almak ve tarafsızlık üzere ögelerin ön plana çıktığının açıkça görülebildiği belirtilerek, “BMBG, Kıbrıs Türk tarafının isteğine başvurmadığı halde yeterli niyetli yaklaşımımız sayesinde ülkemizdeki mevcudiyetini ve faaliyetlerini sürdürebilmektedir. Bütçesinin nerdeyse yarısı GKRY ve Yunanistan tarafından karşılanan BMBG’nin adadaki taraflara tarafsızlık prensibi çerçevesinde bir tavır sergilemekten ne kadar uzak olduğu ve adada sadece bir tarafın sözcülüğü misyonunu üstlendiği, yaşanan bu olay sonucunda bir defa daha göz önüne serilmiştir” tabirleri kullanıldı.
Açıklamada her hâkim devlet üzere KKTC’nin de kendi topraklarında vatandaşlarının faydasına olacak projeler gerçekleştirme yetkisi bulunduğu vurgulanarak, “Ara bölgede tekraren ihlaller gerçekleştiren ve başta Pile köyü olmak üzere tüm orta bölgede daimi ihlalleri bulunan Rum tarafına bugüne kadar hiçbir ihtar ve müdahalede bulunmayan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Pile-Yiğitler yolu çalışmalarının taraflarca müzakere edilerek yapılması daveti dengeli ve adil bir yaklaşım değildir. BMGK açıklamasında ayrıyeten, her vakit olduğu üzere tüketilmiş formülü empoze etmeye çalışmaktadır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu üye ülkelerine, Kıbrıs’ta iki başka halk ve devlet olduğu gerçeğini bir sefer daha hatırlatır, bu gerçeğin kabul edilmesi ve hürmet gösterilmesinin atılacak en gerçek adım olduğunu vurgulamak isteriz. Kıbrıs sıkıntısında bir muahedeye varılması, Kıbrıs Türk halkının özden gelen haklarına hürmet çerçevesinde, hükümran eşitlik ve eşit milletlerarası statü temelinde iş birliğine açık yeni bir sürecin başlamasından geçmektedir” denildi.
BM Güvenlik Konseyi’nden 21 Ağustos’ta yapılan açıklamada, “Güvenlik Kurulu üyeleri, Kıbrıs Türk tarafının Pile yakınlarındaki BM orta bölgesi içinde müsaadesiz inşaat çalışmaları başlatmasından önemli telaş duyduklarını lisana getirdi. Üyeler, bu aksiyonun Güvenlik Kurulu kararlarına alışılmamış olduğunu ve BM orta bölgesindeki statükonun ihlali olduğunu vurguladı. Üyeler ayrıyeten, KKTC çalışanının BM Barış Gücüne yönelik ataklarını ve BM araçlarına ziyan vermesini kınadı, yaralananlara acil şifalar diledi, barış gücünü amaç alan hücumların milletlerarası hukuka nazaran hata teşkil edebileceğinin altını çizdi ve tüm BM çalışanının emniyet ve güvenliğine tam bağlılıklarını yineledi” sözleri kullanıldı. Açıklamada, “Güvenlik Kurulu üyeleri, Kıbrıs Türk tarafının müsaadesiz inşaat çalışmalarının durdurulmasını, ekipman ve çalışanın çekilmesini memnuniyetle karşıladı. Üyeler, taraflardan rastgele birinin adada tansiyonu artırabilecek ve tahlil umutlarına ziyan verebilecek tek taraflı yahut tansiyonu tırmandırıcı hareketlerden kaçınması gerektiğinin altını çizdi” sözlerine yer verildi. Üyelerin, tüm tarafları esneklik göstermeye ve kelam konusu bölgedeki durumu karşılıklı olarak müzakere etme uğraşlarını desteklemeye çağırdığı kaydedildi. Üyelerin ayrıyeten Kıbrıs’taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü’ne (UNFICYP) ve onun orta bölgedeki yetkisine yönelik tam dayanaklarını yine teyit ettiği belirtilerek müsaadesiz tüm inşaatların durdurulması, Yeşil Çizgi boyunca yetkisiz askeri yahut sivil faaliyetlerin önlenmesi davetinde bulunduğu belirtildi. Açıklamada ayrıyeten, “Güvenlik Kurulu üyeleri, ilgili Güvenlik Kurulu kararlarında belirtildiği üzere Kıbrıs halkının isteklerine uygun ve siyasi eşitliğe sahip iki toplumlu, iki bölgeli bir federasyona dayalı kalıcı, kapsamlı ve adil bir tahlile olan bağlılıklarını yine teyit etti” tabirleri kullanıldı.